Poznaj historię ziemi i znajdź swój skarb w sudeckiej wiosce Dobków w Krainie Wygasłych Wulkanów
10 czerwca 2020
Dobków. Zagubiona wśród urokliwych wzgórz Gór Kaczawskich wioska, która wzbudza podziw wszystkich odwiedzających.
Kraina Wygasłych Wulkanów, a w jej sercu mała wioska Dobków, która zagubiona jest tylko pozornie, a tak naprawdę sporo się w wiosce dzieje. Szczególnie w wakacje i w weekendy.
Dobków położony jest na terenie Gór Kaczawskich i Pogórza Kaczawskiego – dokładnie mówiąc, przez środek wsi biegnie granica pomiędzy tymi dwoma geograficznymi krainami – pomiędzy Wrocławiem, a Jelenią Górą. Przy czym do Jeleniej Góry jest mu znacznie bliżej – bo zaledwie pół godziny jazdy samochodem.
Wioska to dawny Klein Helmsdorf, który swój urok zawdzięcza położeniu. Typowemu dla tego regionu, bo wzdłuż strumienia i w otoczeniu wzgórz ( co sprzyjało większej osłonie domów i gospodarstw przed wichurami i zamieciami). Szachulcowe domy, liczne kapliczki i krzyże to pozostałości dawnej katolickiej wioski.
Dobków należy do Sieci Najciekawszych Wsi w Polsce.
Dobków wita przyjezdnych kolorowym domem
Takich widoczków w Dobkowie w Sudetach jest sporo
Zamiana Klein Helmsdorf na Dobków – losy ludzi
Klein Helmsdorf powstał w XIII wieku, kiedy to osiedliła się w nim napływowa ludność z Frankonii (tereny dzisiejszej Bawarii) na polecenie cystersów z klasztoru w Libiążu. Przez wieki wioska była własnością kościoła katolickiego, co skutkowało tym, że „nie dorobiła się” pałacu czy zamku, jak wiele okolicznych wiosek.
Zachowały się jedynie ruiny dawnych zabudowań zarządcy kościelnych dóbr, położone w dolnej części wsi, niedaleko głównej drogi.
Pozostałością katolickich tradycji – oprócz licznych krzyży i kapliczek – są …wywietrzniki w kształcie krzyży na domach i budynkach gospodarczych. Wyjątek katolickiej enklawy na terenie głównie zamieszkałym przez ewangelików.
Historia mieszkańców Dobkowa była podobna jak wielu innych miejscowych. Po Drugiej Wojnie Światowej, kiedy wioska została włączona do granic Polski, miejscową ludność wysiedlono do Niemiec.
Polscy osadnicy, którzy zasiedlili te tereny, nadali jej nazwę Chełmno, która jednak została urzędowo zmieniona w 1946 roku na Dobków.
Dobkowskie anioły z wioski artystów
Nieco inna niż w regionie historia to jedno, ale to co naprawdę wyróżnia wioskę spośród wielu innych w regionie to działalność artystyczna, kulturowa i poznawcza.
Pierwszym miłym powitaniem w Dobkowie są przyciągające pozytywnymi barwami … przystanki autobusowe. A to tylko początek niespodzianek.
W wiosce znajdują się trzy pracownie ceramiki artystycznej, w których można nie tylko zakupić gotowe wyroby, ale spróbować swoich sił w warsztatach ceramicznych.
- Galeria Pod Aniołem
- Galeria Magic-Art
- Ceramika Art – El
A cechą wspólną pracowni są anioły. Dobkowskie anioły, które podobnież przynoszą szczęście domowi w którym zagoszczą, chętnie zmienią miejsce zamieszkania z Dobkowa do Twojego domu.
Góry Kaczawskie – atrakcje dla dzieci
W położonym w środku wsi w dużym, dawnym domu frankońskim otwarto w 2015 roku Sudecką Zagrodę Edukacyjną. W której dzieje się mnóstwo ciekawych rzeczy.
Dzieci – preferowany wiek od 5 lat – z otwartą z ciekawości buzią i fascynacją w oczach chłoną wiedzę, jednocześnie doskonale bawiąc się. A i dorośli z przyjemnością wsłuchują się w – niby powszechnie znane, ale nieco jednak zapomniane – historie.
Na terenie zagrody, w dawnych budynkach gospodarstwa, znajdują się sale edukacyjne. A w nich interaktywne wystawy:
- Sala Ziemi. Zanurzysz ręce w prawdziwym potoku…
- Sala Warsztatowa. Weźmiesz udział w eksperymentach – wywołasz wybuch wulkanu…
- Sala Architektury. Zbudujesz prawdziwą sudecką wieś…
- Czarna Kuchnia. Przeniesiesz się 100 lat wstecz…
- Sala Wulkanów. Zajrzysz do wnętrza wulkanu...
- Sala Kaczawska. Góry, wulkany, pałace – to wszytko przed Tobą…
- Sala Trzęsienia Ziemi. Znajdziesz się w epicentrum trzęsienia ziemi…
W Sudeckiej Zagrodzie Edukacyjnej można …poszukać złota
Poszukiwanie agatów i wybuchy wulkanów
Na terenie Dobkowa i najbliższej okolicy, w ramach ekomuzeum organizowane są warsztaty. Wybór oszałamia! Ciężko wybrać kilka, bo wszystkie są pasjonujące.
Ekomuzeum to sieć „muzeów bez murów” – rozproszonych w terenie obiektów, w których ludzie i tworzone przez nich wyroby oraz zwyczaje i tradycje poznaje się w naturalnym dla nich otoczeniu. W których poznaje się świat przez dotyk, zapach, smak, węch, a nie przez szklaną szybę.
Tak więc artyści, rzemieślnicy, pszczelarze i rolnicy zapraszają do swoich domów i galerii. Ekomuzeum to także ciekawe i historyczne domy – gospodarstwa agroturystyczne, w których można znaleźć nocleg i zjeść smaczny posiłek.
Poniżej przedstawiam tylko ich zarys. Dokładny opis warsztatów, terminy i ceny znajdziecie na stronie Zagrody Sudeckiej.
Wybór niesamowity! To mnóstwo atrakcji dla dzieci, ale także dla dorosłych. Codziennie inne propozycje, ciężko zdecydować się, które wybrać. Warsztaty w Dobkowie uczą przez zabawę i dlatego to jest po prostu fajne.
A przeżycia będą pasjonujące – strzelająca w niebo lawa, pojawiające się i ustępujące morza i potężne lodowce i inne procesy zachodzące w czasie tworzenia się Ziemi. I co dla dzieci najważniejsze – wszystkie makiety i modele można dotykać, poznawać i bawić się nimi.
Planując przyjazd, dobrze jest wcześniej zarezerwować termin, żeby nie przeżyć rozczarowania z powodu braku miejsc.
- Laboratorium czterech żywiołów. Wyprawa do Krainy Wygasłych Wulkanów i bliskie spotkanie z żywiołami. Czyli wybuchy wulkanów i największa w Polsce platforma trzęsienia ziemi.
- Warsztaty piernikarskie – „budowanie” z pierników słodkiej chatki w Gościńcu pod Gruszą
- Warsztaty piekarskie – rogale lub pizza
- Gliniane cuda – warsztaty ceramiczne
- Piękno zaklęte w krysztale – minerały i eksperymenty
- Warsztaty poszukiwania i obrabiania agatów
- Warsztaty geologiczne – wyprawa na poszukiwanie minerałów
z poszukiwaniem minerałów, czyli własny agat z Gór Kaczawskich - Warsztaty płukania złota w Młynie Wielisław
- Warsztaty indyjskiego stemplowania na tkaninach
- Kosmetyki naturalne z ogrodu, łąki i lasu
- Tkacze – łapacze snów
- Robienie odcisków twarzy
- Warsztaty piernikarskie
- Warsztaty barwienia naturalnymi barwnikami
- Warsztaty budowania domków z drewna
- Terenowa kuchnia i apteczka – zioła z łąk i lasu do kuchni i apteczki
- Chińskie warsztaty papieru ręcznie czerpanego
- Warsztaty hatha-jogi – Joga dla małych i dużych
Wstęp do zagrody jest bezpłatny, natomiast udział w laboratoriach jest płatny. Szczegóły dotyczące poszczególnych warsztatów, godzin i dni ich organizacji oraz cen znajdziecie na stronie Sudecka Zagroda Edukacyjna.
W ostatnią sobotę sierpnia organizowane są bezpłatne Kaczawskie Warsztaty Artystyczne, będące podsumowaniem letnich aktywności, podczas których:
Nie będzie: plastikowych zabawek i dmuchanych trampolin.Będzie: dużo kreatywnej, rodzinnej zabawy z gliną, kamieniem, muzyką, i regionalnymi wyrobami!
Porada: na niektóre warsztaty – jak na przykład poszukiwania agatów – jest sporo chętnych i warto zapisać się wcześniej – telefonicznie lub e-mailowo na stronie Sudeckiej Zagrody Edukacyjnej.
Zagroda powstała dzięki Stowarzyszeniu Kaczawskiemu, czyli zespołowi ludzi, który pragnie zrobić coś dobrego dla regionu.
Zbiory w Villi Greta pochodzące z regionu Wygasłych Wulkanów
Gra terenowa w Dobkowie – spacer z nagrodami
Przygotowana dla dzieci, ale i dorośli chętnie biorą w niej udział. Formularze dostępne są w Zagrodzie Sudeckiej i w miejscach, które znalazły się na liście ciekawostek w Dobkowie.
A na czym polega? Na rozwiązywaniu zagadek, odnajdywaniu kodów szyfru, a na końcu zdobyciu nagrody czyli …otwarciu skrzyni ze skarbami.
Ciekawostka poza konkursowa. Spacerując po wiosce na pewno zauważycie na skrzyżowaniu przy drodze prowadzącej do kościoła, Villi Greta i na punkt widokowy intrygującą drewnianą skrzynkę. Z numerami. Nigdy nie zgadłabym do czego służy. Otóż jest to tajemnicza skrzynia zapachów.
Obracając kołem odgadujesz zapachy natury, które sprawdzisz szukając odpowiedzi umieszczonej pod klapką w bocznym panelu.
Tajemnicza drewniana skrzynia w Dobkowie to budka zapachów
Atrakcje Dobkowa na mapie poszukiwaczy skarbów
Fragment gry terenowej w Dobkowie gra terenowa stworzona przez Stowarzyszenie
W metalowej skrzyni w Villi Greta w Dobkowie na zwycięzców czeka nagroda
Widok z Dobkowa na Góry Kaczawskie
Na dwa punkty widokowe na szczyty Gór Kaczawskich kierunek wskażą nam tablice umieszczone przy głównej drodze. A na nich tablice informacyjne z opisem widoków. I to nie byle jakich!
Szczególnie wart odwiedzenia jest ten na północnym zboczu. Opisany jako widok na „Trzy okresy wulkaniczne”. Jedyna taka panorama w Polsce – na pozostałości po 3 okresach wulkanizmu (sprzed 500, 250 milionów i 15 milionów lat).
Na czele z największym wulkanem Gór Kaczawskich – Ostrzycą. Szczegóły wyjaśnia umieszczona tam tablica. A naprawdę warto się przejść kilkanaście minut w górę dla tego właśnie widoku.
Po drugiej stronie wioski punkt widokowy otwiera przed nami urok Pogórza Kaczawskiego. Owalna skrzynia, stojąca na końcu wzniesienia jest ciekawą formą tablicy informacyjnej. Warto przejść nieco w prawo do kapliczki wystawionej przez rodzinę ówczesnych właścicieli Villi Grety jako votum dziękczynne za uratowanie życia.
Kieruj się za znakiem na punkt widokowy w Dobkowie a nie pożałujesz 🙂
Spacer szklakiem kapliczek
Szlak kapliczek to kolejna ciekawa trasa spacerowa w Dobkowie, połączona z podziwianiem najprzeróżniejszych rodzajów krzyży i kapliczek, pochodzących z XIX wieku.
Ciekawa murowana kaplica przy punkcie widokowym. Nieco tajemnicza, zasnuta pajęczyną i zarośnięta. Z drzemiąca w jej murach historią pochodzącą z domu Dobków 59.
Jeden z krzyży – umiejscowiony przed domem ówczesnego kowala około 300 metrów o dawanych zabudowań dworu – szczególnie mnie zainteresował. Został postawiony w 1817 roku przez Johanna Antona Roberta. Rodzina Henke, która zamieszkiwała ten dom przed fundatorem, straciła wszystkie pięcioro dzieci w czasie porodu. Dlatego też nowa rodzina, po wprowadzeniu się do domu postawiła krzyż w intencji szczęśliwych narodzin ich potomstwa. Na krzyżu nietypowa postać Chrystusa, a u jego stóp Matka Boska Bolesna i św. Jan Ewangielista.
Krzyż stalowy w Dobkowie postawiony w 1817 roku
Miód prosto z pasieki
Tak zdrowego miodu, bo wokół żadnego przemysłu, autostrad, ani chemicznych odpadów, nie znajdziesz nigdzie indziej – powiedziała mi koleżanka, która pochodzi z okolic Złotoryi.
Miód znakomity, a przy okazji kupiłam także jajka ( takie „prosto od kury”), biały ser, a na dokładkę dostałam pęczki rzodkiewki wprost z grządki. Smaki Dobkowa zabrałam do domu :).
Aha, zapomniałam napisać, że w Dobkowie są trzy pasieki. Poprowadzą Cię do nich kierunkowskazy od głównej drogi.
Jedna z wielu tablic informacyjnych z Sudeckiej Zagrody Edukacyjne
Poszukiwanie skrytek geo-caching
W Dobkowie znajduje się kilka skrytek geo-caching. Niektóre z nich są naprawdę trudne do znalezienia.
A nawet jeśli jeszcze do tej pory nie próbowaliście tej zabawy, to właśnie tutaj, w magicznej Krainie Wygasłych Wulkanów w Dobkowie, warto zrobić ten pierwszy raz. Tym bardziej, że jedna ze skrytek znajduje się przy jednym z punków widokowych. Więc dwie rzeczy do odkrycia w jednym miejscu.
Wykaz skrzynek Geocaching w okolicach Dobkowa znajdziesz gdy klikniesz Skrytki Geocaching.
Co jeszcze robić w Dobkowie?
Oprócz spacerów po najbliższej okolicy można wybrać się na dłuższe wędrówki po Górach Kaczawskich oznaczonymi szlakami.
Ja zwiedzałam Pogórze Kaczawskie na rowerze, startując z Dobkowa i kończąc trasę w Dobkowie. Częściowo jechałam jedną z polecanych po regionie tras rowerowych, a częściowo zmodyfikowałam ją, pragnąc dotrzeć do kolejnych zamków.
Bo właśnie zamki i pałace są kolejnym punktem do odwiedzenia w regionie. Powiedziałabym, że Góry i Pogórze Kaczawskie są wręcz nimi usłane.
Zamkami i pałacami o różnej wielkości i w różnym stanie. Niektóre odnowione i zamieszkałe, inne zaś w skrajnej ruinie. A pomiędzy nimi odrestaurowane i oferowane do sprzedaży, a także z powodzeniem grające w filmach.
I jeszcze jedna atrakcja dla cyklistów: Kaczawskie Single Tracki. Pierwszy raz w życiu przejechałam terenową ścieżkę rowerową. Co prawda w najlżejszej wersji, ale dla mnie i tak było rewelacyjnie.
Jeśli chcesz przeczytać i zobaczyć jak można sobie podnieść adrenalinę na sądeckich single-trackach, zerknij do artykułu Single Track Góry Kaczawskie – trasy rowerowe dla każdego.
rasa rowerowa w Dobkowie i mój rower gotowy do drogi
Dobków noclegi i położenie
W Dobkowie przyłożysz głowę do poduszki w klimatycznym domu Villa Greta, a w okolicy znajdziesz kilka innych, wartych spędzenia kilka dni, gospodarstw agroturystycznych.
W Villi Greta Dobków 59 znajduje się także restauracja, dostępna również dla gości z zewnątrz.
To prawdziwe miejsce Slow Life! Posiłki – pyszne, ze sporym wyborem dań wegetariańskich – można spożywać zarówno w klimatycznych wnętrzach restauracji Villi Greta, jak i przy stolikach porozstawianych w ogrodzie wokół domu.
Po prostu cudownie! Zachęcam każdego, kto zaglądnie do Dobkowa, jeśli już nie na posiłek, to chociaż na filiżankę kawę.
Właściciele Villi Greta Krzysztof i Ewelina Rozpędowscy stworzyli także przyjazne miejsce dla dzieci : rewelacyjny plac zabaw i niezwykły labirynt bo … w trawie. Nawet wędrujące w nim małe dziecko przez cały czas jest w zasięgu wzroku rodziców czy opiekunów.
Zwiedzając Góry Kaczawskie i Krainę Wygasłych Wulkanów zatrzymałam się na kilka dni w tym właśnie pensjonacie.
Relaks za Villą Greta przed zachodem słońca
Górskie wędrówki dla wielu z nas to znakomity sposób na spędzenie wolnego czasu. Przygotowałam dla Ciebie propozycje wynajęcia domu lub pokoju w agroturystyce w górach w całej Polsce w artykule o noclegu z widokiem na góry.
Otrzymuj powiadomienia o nowych wpisach!
Wypełnij formularz, zapisz się na listę, a otrzymasz regularnie informacje o nowych przepisach i relacjach z podróży!
