Strona główna » Podróże » Beskid Śląsko – Morawski w Łomna Dolna

Beskid Śląsko – Morawski w Łomna Dolna

Danuta Walter - Urych 10 czerwca 2020

Lomni Dolna(Łomna Dolna) i Horni Lomna (Górna Łomna), urokliwe, tchnące spokojem wioski ulokowane wzdłuż potoku Lomna (Łomna) w Beskidzie Śląsko-Morawskim, w historycznych granicach Śląska Cieszyńskiego.

Miejsce, gdzie polskie i czeskie tradycje, język i rodziny żyją w znakomitej symbiozie.

Czechy- Lomna – górski potok

Tutaj czas – w przeciwieństwie do wody w strumykach – płynie bardzo wolno

Nie najgorzej zapowiadający się pogodowo przełom kwietnia i maja zachęca do wyjazdu w plener i wiosennego kontaktu z przyrodą. Dlaczego nie skoczyć do sąsiednich Czech w okolicach Jablunkowa i tam pooddychać pełnią piersią górskim powietrzem?

Licząca około dziesięć kilometrów zielona dolina rzeki Łomnej (nad która leżą Dolna i Górna Łomna), stanowi specyficzny, beskidzki klimat. Tutaj każdy miłośnik przyrody znajdzie rzeczywiście wszystko – bystry potok z licznymi dopływami, górskie łąki i pastwiska, rozległe hale z cudnymi widokami na zalesione wierzchołki, sięgające nieba smukłe, obwieszone szyszkami świerki i górskie chaty zagubione w górach. .

Czechy – Łomna- drewniana „chata z duszą”

„Obydwie Łomny„, perełki Beskidu Cieszyńskiego, położone są zaledwie 40 km od Cieszyna. Zatrzymałam się na „końcu świata” – to w przenośni, a dosłownie na końcu drogi, za zabudowaniami wioski w hotelu „Pod Kyčmolem”, który nazwę wziął od pobliskiego pomnika przyrody o tej samej nazwie.

Kyčmol to mała bagnista łąka, na której w swoim naturalnym środowisku rośnie zagrożony wyginięciem, należący do rodziny storczykowatych Kruszczyk Błotny (Epipactis palustris).

Wybuchająca zielenią przyroda, szum strumyka i wszechobecna cisza, zakłócona jedynie świergotem ptaków, szczególnie intensywnym o 4 rano gdy ptaki wyśpiewując trele zaczynają szaleńczo witać nadchodzący dzień.Tak tutaj jest.

Czechy – Łomna -Hotel”Pod Kycmolem”

Może kąpiel w majowym strumyku?

Okolice miejscowości Łomna Dolna i Łomna Górna to idealne miejsce dla osób lubiących wędrówki po górach, wycieczki rowerowe i… kąpiele w zimnym, górskim strumyku.

Wszystkiego doświadczyłam w czasie mojego wiosennego pobytu; z tym że ostatniej aktywności nie planowałam. Zauważyłam fajny mostek, który chciałam sfotografować z drugiej strony i narodziła się spontaniczna decyzja przejścia na drugą stronę strumyka.

Niestety, kamienie były tak śliskie, że nawet nie wiem w którym momencie poleciałam dolną częścią ciała do strumienia. LODOWATEGO! Skąpana po pas – ale aparat uratowany- musiałam zakończyć fotograficzną wyprawę powrotem do hotelu.

Jednak cały dzień spędzony na łonie przyrody obfitował w estetyczne, przyrodnicze doznania.

Czechy – Łomna -kaczeńce coraz rzadszy widok

Wędrowanie

Okolica obfituje w dobrze oznakowane trasy turystyczne.

Trasa mojej wycieczki miała początek w Tatlinky, a celem była górska chata Kamieny. Krótka, ale z jakimi widokami!

Czechy – Łomna – jakie widoki!

Smakowanie

W chacie Kaminenny specjały czeskiej kuchni pomogły mi odzyskać siły. Czas na Cesnaková polievka (zupa czosnkowa) – czyli zupę dla odważnych, przynajmniej trochę lubiących czosnek.

Czechy – Łomna – Horska Chata Kamenitý

Przejście Trasą Dawnych Zawodów też nie nadwyręży zbyt naszych sił, a nie tylko przefiltrujemy płuca – bo jednak trochę pod górkę trzeba podejść-, ale i dowiemy się co nieco na temat szczegółów dawnych procesji.

Trasa ma początek przy Informacji Turystycznej w Łomna Dolna.

Czechy – Łomna wędrowanie

Rezerwat Przyrody Mionsz

Ciekawostką wartą zobaczenia jest Rezerwat Przyrody Mionsz, znajdujący się pomiędzy Górną i Dolna Łomną.

Roślinność puszczy już na pierwszy rzut oka zasadniczo różni się od pozostałej szaty roślinnej okolicznych lasów. To przede wszystkim buki i jodły odznaczające się bardzo wyraźnie od świerkowego drzewostanu. Tworzą one ostatni zakątek naturalnych lasów mieszanych, tak kiedyś typowych w Beskidach.

Dokładnie między gminami Dolna i Górna Łomna wznosi się góra Mionsz ( 893 m n.p.m ), a wokół niej puszcza Mionsz, o powierzchni około 170 hektarów. Od 2005 roku jej część jest udostępniona do zwiedzania.

Ścieżka edukacyjna Mionsz jest zbudowana w postaci pętli liczącej około 7 km. Zejście ze ścieżki jest niedozwolone i niebezpieczne. Ponieważ trasa jest przeznaczona tylko dla pieszych, nie wybierajmy się tam z rowerem czy wózkiem dziecięcym.

Trasa jest dostępna od 1 czerwca do 15 września, średnio wymagająca z najwyższym punktem 330 m. Zwiedzanie trwa od 3 do 4 godzin. Zwiedzanie dostępne jest tylko z przewodnikiem. Początek przy Informacji Turystycznej.

Naturalna aromaterapia

Dla chętnych górskiego wędrowania możliwości jest wiele – potrzebna tylko mapa i w góry. Wiele nieoznaczonych okolicznych dróg prowadzących w góry także zachęca do łazęgowania, oferując spokój, widoki i …aromaterapię pochodzącą wprost z natury – ze ścinki drzew.

Kolo v horách

Trochę wyzwaniem, a trochę sprawdzeniem kondycji są okoliczne trasy rowerowe. Wszystkie dobrze oznaczone, zadowolą zwolenników tras łagodnych, średnich i trudnych. Większość z nich poprowadzona jest po drogach z mniejszym ruchem drogowym, polnych, leśnych czy ścieżkach, ale przystosowanych dla rowerzystów.

Poprowadzone ciekawymi trasami pozwalają poznać miejscową przyrodę, ciekawostki turystyczne czy historyczne. A jeżeli za ostry podjazd – zawsze można podejść kawałek prowadząc rower. Przynajmniej ja tak uważam i jeśli nie daję rady – stosuję. A nagrodę w postaci z zjazdu i tak dostaję!

Trasa rowerowa po okolicznych górach ma status średnio ciężkiej. Ponieważ jednak większość dróg prowadzących w góry jest pokryta asfaltem lub jest dobrze utwardzona można tworzyć własne, krótsze lub dłuższe odcinki.

Szczypta geologii

Czy to spacerując, czy wędrując lub jeżdżąc na rowerze zauważymy specyficzne „odkrywki” skalne.

Flisz, z którego z którego zbudowane są Beskidy, to naprzemiennie ułożone warstwy skał osadowych pochodzenia morskiego składające się z ławic i warstw zlepieńców, piaskowców, mułowców i iłowców – różnej grubości od kilku centymetrów do kilku metrów.

Zarówno w dolinie rzeki Łomnej jak i dolinach okolicznych strumyków, „dzięki” osuwiskom spowodowanym przez erozje, odsłoniły się pofałdowane formacje skalne. Lekcja geologii na wyciągniecie dłoni.

Czechy-Lomna- flisz – idealna odkrywka pokazująca budowę Beskidów

Polsko – czeskie tradycje i łyk zdrowej wody

Kolejne warte polecenia miejsce na spacer to … przejście położonej wśród gór drogi krzyżowej przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Łomnej Górnej.

Czechy – Łomna – „Droga Krzyżowa” w takim otoczeniu

Kościół wznieśli pod koniec XIX wieku miejscowi górale na miejscu pierwotnego krzyża, będącą pamiątką po epidemii cholery, która zdziesiątkowała miejscowa ludność i cudownie ustąpiła dzień po tym, jak miejscowi górale w tym miejscu błagali Boga o pomoc.

Przed kościołem pomnik – rzeźba – nie udało mi się o nim nic więcej dowiedzieć, ale robi wrażenie! Jeszcze nigdy nie widziałam Chrystusa z rozwianymi włosami!

Czechy – Łomna – postać Chrystusa z rozwianym włosem?

Po wędrówce, schodząc parę kroków poniżej kościoła, można uzupełnić zapas picia wodą z „wiecznego”źródełka.

Jedna z licznych legend opisujących to miejsce jest związana z epidemią cholery i głosi, że woda ze źródełka ma cudowną moc uzdrawiania. Faktem jest, iż woda w nim nigdy nie zamarza i nigdy jej nie brakuje.

Miejscowi i turyści doceniają jej walory napełniając nią baniaczki. Dla spragnionych na podmurówce zawsze stoją kubeczki, z których można skorzystać, hmm!

obudowane źródełko salajka w łomnej górnej

Czechy – Łomna – źródełko Salajka

Szaleństwo dla dzieci i wspominki dla dorosłych

W centrum Łomnej Dolnej świetny plac do zabaw dla dzieci, na którym i dorośli chętnie wrócą do czasów dzieciństwa – krasnali, wodnika Szuwarka czy powspinają się z maluchami po „małpim gaju”

Czechy – Łomna -ulubieniec dzieci z mojego pokolenia Rumcajs

Czechy – Łomna – a nie mówiłam, że to miejsce idealne dla dzieci i dorosłych?

Po przeciwnej stronie drogi, w replice starej szkoły, można zaznajomić się z historią, kupić pamiątki i łyknąć ciepłej, regionalnej mioduli. Muzeum otwarte jest codziennie od 9 do 17.

Majowy Gaik – dobry duch na wioskę

W Łomnej celebrowana jest tradycja, wywodząca się z przeszłości, gdy roślinom przypisywano dusze.

To święto przywitania wiosny, gdy wycina się drzewo, a jego górę przyozdabia się kolorowymi wstążkami, girlandami i kwiatami. Tak ozdobione drzewo przy wspólnej zabawie wbija się w ważnym, dla wsi lub miasteczku, miejscu.

Intencją tego zwyczaju jest sprowadzenie na okolice błogosławieństwa za pośrednictwem dobrego ducha drzewa.

Ostatniego dnia kwietnia jeden „gaik” w akompaniamencie muzyki i ogólnej zabawy zagościł w centrum Łomnej Dolnej, a drugi przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Łomnej Górnej.

Jak powiedziała mi dziewczyna, opisująca tradycje „Maika-Gaika”, już niedługo, bo ostatniego maja będzie się go ściągało i znowu nadarzy się okazja do świętowania…

Czechy -Łomna – gaik jako symbol nowego życia

Szczere serce i dotyk banknotu wystarczy, aby stać się bogatym

„…a ja co mam srdce skromne
jako všeci z Dolni Lomne…”

„…A ja mam serce skromne
Jak wszyscy z Łomnej Dolnej…” Jarek Nohavica „Milionar”

Pomiędzy Dolną i Górną Łomną, obok punktu informacyjnego, od lipca 2011 roku spogląda na świat Franta Šiška, domyślny mieszkaniec Dolnej Łomnej.

Ten pomnik/rzeźba Franta to podziękowaniem dla Jarka Nohavicy za spopularyzowanie wsi Dolnej Łomnej w jego piosence „Milioner”. Twarz postaci jest trochę podobna do samego mistrza Jaromira.

Urokliwa, górska miejscowość stała się sławna w całych Czechach dzięki piosence „Milionář” opisującej przygody Franty, mieszkańca Dolnej Łomnej, podczas wyprawy i udziału w telewizyjnym teleturnieju.

Frantek, namówiony przez kolegę, zdecydował się wziąć udział w programie „Milionerzy”. Jako pierwsze pytanie wylosował „Czym jest ukulele?”. Skorzystał z pierwszego koła ratunkowego, telefonu do przyjaciela. Jednak pijany kumpel nie był w stanie mu pomóc. Następnie użył „pół na pół” i jako ostatnie zwrócił się o pomoc do publiczności. Zgodnie z ich podpowiedzią odpowiedział:”hawajski instrument” i wygrał 1000 koron. Potem, nie patrząc nawet na drugie pytanie zrezygnował z dalszej gry. Wygraną postanowił przeznaczyć na powrót do domu, a to co mu zostanie rozdać bezdomnym. Na postawie tej historii Jarek Nohavica napisał piosenkę, a jakiś czas później powstała drewniana rzeźba bohatera i stanęła w Dolnej Łomnej.

Z mojej ogromnej sympatii do Jarka Nohavicy i jego twórczości uściskałam postać Franta i … dotknęłam stu koron, które „prawie” milioner trzyma w ręce.

Ponieważ serce mam dobre, to skorzystałam z okazji, aby … się wzbogacić. Bo, jak powiedział artysta odsłaniając pomnik, te dwie rzeczy wystarczą, aby ciągu roku stać się bogatym :).

Czechy -Łomna- nie zaszkodzi dotknąć banknotu

Poniżej piosenka” Milionera” w języku czeskim i polskim. Niestety, nie udało mi się znaleźć lepszego nagrania, ale nawet w tak kiepskim widać i czuć atmosferę, która towarzyszy koncertom Nohavicy.

Folk, czeskie wyborne piwo i knedle też nas nie ominą

Łomna Dolna i okolice to także miejsca, gdzie każdy kto lubi się bawić lub jest wielbicielem twórczości ludowej znajdzie coś dla siebie. Będąc tu latem, dzień można spędzić aktywnie, a wieczorem posmakować regionalnej kultury.

Czechy – Łomna – skansen i amfiteatr

Czechy – Łomna -zarówno skansen jak i amfiteatr na razie w remoncie, ale do lata będą jak nowe

Tradycja picia piwa jest tutaj tak zakorzeniona, że nawet wydzielają osobne stoły przeznaczone dla spragnionych „białej piany”.

Czechy – Łomna – stół tylko dla pijących piwo

Czechy – Łomna – knedle z kapustą – bez tego mój pobyt w Czechach nie byłby ważny

Harmonogram wydarzeń kulturalnych

lipiec

W Łomnej Dolnej w Amfiteatrze Macierzy Śląskiej odbywa się „Ptaki i piosenka nie znają granic” z tym mottem imprezy bawimy się w rytm muzyki folkowej, country i bluegrass.Udział biorą artyści z Czech, Słowacji i Polski. Pierwszy weekend lipca.
Międzynarodowe Zawody Woźniców – chociaż w tym regionie nie ma zbyt długiej tradycji, to od 2011 władze gminy organizują tę imprezę, aby upowszechnić tę dziedzinę w okolicy. Z roku na rok festyn jest coraz bardziej popularny. Połowa lipca.
Jarmark Jabłonkowski w pobliskim Jablunkowie, odbywa się w dniu Św. Małgorzaty. Idealna okazja, aby z bliska zobaczyć pokazy starych rzemiosł, kupić jakiś drobiazg na licznych straganach z wyrobami garncarskimi, rzeźbiarzami i wieloma innymi przedmiotami. Nie sposób przejść obojętnie obok stoisk z tradycyjnymi daniami lub popląsać w rytm towarzyszących imprezie folkowych melodii. Na zakończenie jarmarku w niedzielę wieczorem w amfiteatrze „Lasek Miejski” odbywa się koncert czeskich artystów. Szczegóły na stronie: www.jablunkov.cz

sierpień

W pobliskim Jablunkowie (Jabłonków) w pierwszy weekend sierpnia w ramach Tygodnia Kultury Beskidzkiej,w amfiteatrze w Lasku Miejskim będzie okazja podziwiać międzynarodowe zespoły folklorystyczne. Spośród wielu imprez towarzyszących festiwalowi, popularnością cieszą się zawody: „O dzbonek mlyka” i „O kiyrpce Macieja”.Wyjątkowo atmosfera panująca oraz liczne stragany”drzewionki” z miejscowymi specjałami gwarantują dobrze spędzony weekend.

wrzesień

„Dni Śląskie” w Łomna Dolna gratka dla lubiących specyficzną atmosferę towarzyszącą imprezom folklorystycznym. W czasie tego najbardziej popularnego w Czechach święta folkloru, publiczność ma możliwość podziwiania ponad 20 czeskich i zagranicznych zespołów.Przedstawiony jest reprezentacyjny wybór tego, co zachowało się najlepsze z muzyki, tańców i kultury ludowej. Corocznie festiwal jest wzbogacany o programy towarzyszące. Do tradycyjnych należy marsz długodystansowy „Ścieżką Manesa”. Pierwszy lub drugi weekend września.

październik

Regionalny Jarmark w Łomnej, jako jedyna tego rodzaju impreza w okolicy, cieszy się coraz większą popularnością. Pierwszy jarmark był zorganizowany w 2008 roku,każda kolejna edycja imprezy jest coraz bardziej wzbogacana.W jej ramach odbywają się:targi zwierząt domowych,pokazy rzemiosła ludowego, produktów regionalnych,różne konkursy (o najsmaczniejsze danie regionalne, najlepszy napój regionalny, konkursy w dyscyplinach”góralskich”,taneczne i śpiewacze), wyścigi furmanek i inne.W każdym razie w ostatnich latach mała Dolna Łomna stała się WIELKA, bowiem przybyło tam prawie 10 000 gości.

zima

gdy przysypie nieco śniegiem można poszusować na jednym z dwóch, niezbyt dużych, aczkolwiek ( podobno ) całkiem przyjemnych ośrodków narciarskich lub „potrenować” na biegówkach.

Przydatne informacje:

jak dojechać:z Cieszyna kierować się na Jablunkov (Jabłonków), stamtąd na Lomna
strona Łomna Dolna: www.lomnadolina.cz
strona Jabłunkow: www.jablunkov.cz
zwiedzanie puszczy Mionsz w terminie od 1 czerwca do 15 września z przewodnikiem.Zamówienia pod nr tel.00420 558 357 411.
punkt informacyjny pomiędzy Dolną i Górną Łomną czynny od 1 czerwca do 15 września, gdzie uzyskamy aktualne informacje na temat polecanych tras, przyrody i kultury w gminie.
trasy rowerowe i piesze bardzo dobrze oznaczone. Jednak inaczej niż w polskich oznaczeniach szlaków, odcinek do przejścia jest podany w kilometrach, a nie w godzinach.