Strucla makowa – symbol Świąt
Strucla makowa, znana także jako makowiec świąteczny, nieodmiennie kojarzy się ze Świętami Bożego Narodzenia.
Pachnie wanilią, cytryną i bakaliami.
Makowiec zawijany w czasach mojego dzieciństwa babcia zawsze piekła na Święta. Po jej odejściu tradycja pieczenia strucli w mojej rodzinie zanikła.
Pieczenie ciast absolutnie nie jest moją mocną stroną, ale parę lat temu postanowiłam stawić czoła wyzwaniu. Mój pierwszy makowiec drożdżowy – według przepisu z babci zeszytu – wyglądał koszmarnie, ale smakował znakomicie! I teraz co roku jest lepiej, tzn, smak nadal pyszny, ale wygląd coraz lepszy.
Zawsze robię tak samo, według zamieszczonego niżej przepisu, ale czasem ciasto trochę mi popęka. W ogóle nam to nie przeszkadza! Piękne i zjawiskowe są do kupienia w sklepach, a mój makowiec jest po prostu domowy!
Przepis napisałam krok po kroku – dla umiejących piec może wydawać się śmieszny, ale dla osób z mniejszym talentem lub doświadczeniem ( ja mam jedno i drugie) na pewno będzie przydatny.
Bazę tworzy ciasto drożdżowe, które nie należy do najłatwiejszych do wykonania. Prawdziwie kapryśne to ciasto, wiele dla niego znaczy nie tylko rodzaj mąka, ale i temperatura otoczenia, pogoda. A przeciągów w czasie, gdy rośnie, wręcz nie znosi!
Do strucli koniecznie należy dodać cukier waniliowy lub ekstrakt waniliowy, uważając, żeby nie był to wanilinowy – a taki najczęściej jest w sprzedaży.
Sporo czasu zajmuje przygotowanie masy makowej. Można znacznie uprościć przygotowanie strucli makowej, korzystając z gotowej masy ( dla mnie zdecydowanie za słodkiej i „chemicznej”), którą dobrze jest „uszlachetnić” bakaliami, wanilią i rumem.
Upieczenie strucli makowej zajmuje dość sporo czasu, czego trzeba mieć świadomość przed podjęciem pieczenia. Ale z drugiej strony, w tak zwanym „międzyczasie”, kiedy ciasto rośnie można przygotowywać inne wigilijne dania, jak na przykład barszcz czerwony czy uszka z grzybami.
Pora podjąć wyzwanie, do czego zachęcam. Smacznego!
Przepis na : Makowiec
Składniki na : Ciasto na makowiec
- 600 gram mąki pszennej
- 200 -220 ml mleka
- 60 gram świeżych drożdży
- 120 gram cukru
- 50 gram miękkiego masła
- 5 żółtek
- szczypta soli
- skórka otarta z jednej cytryny – najlepiej ekologicznej
- łyżeczka prawdziwego cukru waniliowego lub szczypta wanilii *
- nieco mąki do posypania stolnicy
- papier do pieczenia
Składniki na : Nadzienie do makowca
- 500 gram maku
- około 0,5 litra mleka
- 100 gram rodzynek
- 150 gram miodu
- 150 gram cukru
- 2 duże łyżki masła
- opakowanie prawdziwego cukru waniliowego lub szczypta wanilii
- 200 gram mieszanki bakalii: orzechów włoskich, laskowych i migdałów ( najlepiej użyć płatków migdałów)
- 1 kieliszek rumu lub koniaku
- 1/4 szklanki drobno pokrojonej smażonej skórki pomarańczowej – opcjonalnie
- 4 białka do ubicia
- 1 białko do posmarowania ciasta
- szczypta soli
Jak zrobić ciasto na makowiec?
- Drożdże pokruszyć, rozetrzeć i przygotować zaczyn mieszając je z 1 łyżką mąki, 2 łyżkami cukru i 3 łyżkami ciepłego mleka. Dobrze wymieszać – na przykład rózgą do ubijania piany, przykryć i odstawić do wyrośnięcia ciepłym miejscu na około 15 minut -powinno podwoić swoją objętość.
- Rozdzielić białka od żółtek, uważając, żeby nawet odrobina żółtka nie dostała się do białka. Aby zapobiec takiej sytuacji, najlepiej jest wybijać jajko po jednej sztuce do szklanki i dopiero z niej przelewać do następnego naczynia.
- Białka odstawić – przydadzą się do masy makowej.
- Żółtka utrzeć z cukrem i cukrem waniliowym na puszystą masę.
- Mleko nieco podgrzać.
- Masło roztopić.
- Mąkę wsypać do dużej miski, dodać do niej utarte żółtka, zaczyn drożdżowy, otartą skórkę z cytryny, szczyptę soli. Wyrabiać ciasto, dolewając małymi partiami ciepłe mleko.
- Ciasto wyrabiać ręką ( lepiej ) lub mikserem z przystawką do wyrabiania ciasta (szybciej i łatwiej), aż zacznie odstawać od ręki lub „odchodzić” od misy malaksera.
- Do dobrze wyrobionego ciasta wlać ciepłe masło i wyrabiać jeszcze chwilę.
- Wyrobione ciasto włożyć do dużej misy, lekko posypać mąką, przykryć lnianą ściereczką i zostawić w ciepłym miejscu ( tam, gdzie nie ma przeciągu) do wyrośnięcia na przynajmniej pół godziny – powinno podwoić swoją objętość, a czas zależy także od temperatury, a nawet pogody. Ważny zatem jest nie czas, ale efekt zwiększenia objętości ciasta.
Jak zrobić nadzienie do makowca?
- Rodzynki wcześniej namoczyć w rumie lub koniaku.
- Bakalie – orzechy i migdały (jeśli używamy całych migdałów) poszatkować lub delikatnie skruszyć w blenderze – powinno być kawałki bakalii.
- Umyty mak zalać wrzącym mlekiem i gotować na małym ogniu około 30 minut, ciągle mieszając.
- Odstawić do ostygnięcia, po czym odsączyć ( wykładając na drobne sito lub na gazę).
- Odsączony mak zemleć – w zwykłej maszynce z drobnym sitkiem 3 razy, w specjalnej maszynce do mielenia maku wystarczy raz.
- W dużym garnku rozgrzać masło, dodać zmielony mak, cukier, miód i bakalie i dusić masę około 15 minut, stale mieszając, aby się nie przypaliła.
- Zostawić masę do ostygnięcia.
- Ubić pianę z 5 białek ubić dodając do niej szczyptę soli. Część ubitej piany (tak mniej więcej z jednego jajka) odłożyć do posmarowania ciasta.
- Rum lub koniak „z moczenia” rodzynek i ubitą pianę dodać do masy makowej i delikatnie wymieszać.
Strucla makowa. Krok po kroku jak robić
- Wyrośnięte ciasto podzielić na trzy równe części.
- Stolnicę lub blat podsypać mąką i każdą część ciasta rozwałkować na prostokąt o grubości mniej więcej 6 mm.
- Każdy rozwałkowany kawałek ciasta posmarować odłożonym białkiem ( zapobiegnie to rozwarstwieniu się masy makowej od ciasta) oraz podzieloną na trzy części masą makową.
- Każdy kawałek ciasta zwinąć od dłuższego boku jak roladę.
- Strucle makowe zawinąć luźno w papier do pieczenia, zostawiając około 3 – 4 cm luzu na wyrośnięcie. Końce można zlepić i podwinąć pod spód.
- Zostawić do wyrośnięcia na kilkanaście minut, aż ciasto będzie miało wyraźną „kopułkę”.
- Piec około 45 minut w temperaturze 180 stopni (góra i dół) do „suchego patyczka”, bez termoobiegu.
- Kroić po całkowitym ostygnięciu.
- Struclę po upieczeniu można polukrować i przyozdobić bakaliami, całym makiem lub skórką z pomarańczy.
Składniki i przygotowanie lukru:
- szklanka cukru pudru, 2 łyżki przegotowanej, schłodzonej wody
- Do naczynia z cukrem pudrem dodać wodę, dokładnie rozmieszać na jednolitą masę.
Wskazówka
- Składniki użyte do zrobieni ciasta drożdżowego powinny być w temperaturze pokojowej.
- Użyć można szczypty miąższu wanilii (wyjętej ze środka laski wanilii, resztę włożyć do szczelnego naczynia z niewielką ilością cukru i wyprodukować sobie cukier waniliowy na przyszłość), jeśli nie można kupić cukru waniliowego.
- Dobrze jest zawinąć struclę w papier do pieczenia, bo dzięki temu nie popęka.
- Drugą metodą pieczenia strucli jest przygotowanie i pieczenie jej w formie keksowej, bez zawijania w papier. Wtedy struclę należy posmarować także po górze ( tuż przed włożeniem do piekarnika) lekko roztrzepanym białkiem i ponakłuwać ciasto. Białko stworzy glazurę, a ponakłuwanie zapobiegnie popękaniu ciasta.
- Struclę makową można przygotować nawet kilka dni przed świętami. Po wystygnięciu zawinąć w folię aluminiową, dzięki czemu pozostanie świeża.
To mój najdłuższy i najbardziej skomplikowany przepis na potrawy wigilijne. Ale napisałam także dla Ciebie skrypt z innymi, znacznie prostszymi potrawami wigilijnymi.
Otrzymuj powiadomienia o nowych wpisach!
Wypełnij formularz, zapisz się na listę, a otrzymasz regularnie informacje o nowych przepisach i relacjach z podróży!