Co jeść w Chorwacji? Chorwackie potrawy w tłumaczeniu na język polski
W Chorwacji czeka nas prawdziwa kulinarna uczta – nieważne, czy w eleganckich restauracjach czy prostych tawernach.
Największą przyjemnością wieczornego posiłku jest zająć stolik tuż przy brzegu w nadmorskiej tawernie i delektować się jedzeniem. Myśląc o kuchni chorwackiej mamy na myśli ryby i skorupiaki. Ale oprócz owoców morza chorwacka kuchnia dostarcza nam i innych smakołyków.
Chorwackie jedzenie
Przez lata wakacyjnych wyjazdów do Chorwacji stworzyłam swoistą „ściągę” potraw, z której chętnie korzystają znajomi.
Zamieszczam zatem poniżej listę chorwackich potraw. Bardzo popularne są dania chorwackie z grilla (jak na przykład chorwacka potrawa cevapcici), warto chociaż raz podczas pobytu w Chorwacji spróbować.
Przed wyjazdem do Chorwacji polecam wydrukować ją i mieć ze sobą. Szczególnie, jeśli włóczymy się po małych miejscowościach, bez tłumu turystów.
Tam menu jest najczęściej tylko po chorwacku i z dogadaniem się w innym języku też może być problem. No, chyba że w ogólnym języku polsko – chorwackim:).
Chorwackie potrawy nazwy z tłumaczeniem na polski
Potrawy | |
Ajvar | Pasta z bakłażanów i papryki |
Bevanda | Wino wymieszane z wodą |
Bjela kava | Kawa z mlekiem (jakby latte) |
Blejo vino | Białe wino |
Blitva | Burak liściowy |
Brodet | Gulasz |
Burek | cienkie, nadziewane ciasto (często serem) |
Caj | Herbata |
Casnak | Czosnek |
Cerno wino | Czerwone wino |
Ćevapčići | Mięso mielone, pieczone na grillu |
Dingać | Czerwone wino z półwyspu Peljesac |
Domace | Domowe |
Glavna jela | Główne danie |
Govedina | Wołowina |
Hladna predjela | Zimne przekąski |
Ispod peke | Pieczone pod pokrywą na ogniu |
Jagnjetina | Jagnięcina |
Jelownik | Jadłospis |
Juha | Zupa |
Karlovacko i Ozujsko | Popularne chorwackie piwa |
Kava | Kawa |
Kava z mljekam | Kawa o odrobiną mleka/cappuccino |
Kolaci | Ciasta |
Kruch | Chleb |
Krumpir | Ziemniak |
Kuhane | Gotowane |
Kupus | Kapusta |
Lepinja | Niewielki, okrągły chleb |
Leso | Gotowane |
Malvasia | Białe wino – popularne |
Masline | Oliwki |
Maslinove ulje | Olej z oliwek |
Na žaru | Z rusztu |
Njoki | Kluski – kopytka |
Odojak | Mały prosiak pieczony w całości |
Palacinki | Naleśniki |
Papar | Pieprz |
Paprika | Papryka |
Paski syr | Owczy ser z wyspy Pag |
Pašticada | Gulasz w specjalnym sosie |
pečeno | Pieczone |
Pelinkovac | Likier ziołowy |
Picia | Woda |
Piletina | Mięso z kurczaka |
Pivo tocene | Piwo lane |
Pohani Syr/Prażeny syr | Ser panierowany |
Prażony krumpi/Pomfrity | Frytki |
Prosek | Słodkie wino |
Prsut | Szynka suszona na powietrzu (miesiącami) |
Pržene | Smażone |
Rajčice | Pomidory |
Ražnjići | Grilowane mięsa na patyku/szaszłyk |
Riżot | Risotto |
Salat | Mix warzyw – kapusta, pomidor, ogórek |
Secer | Cukier |
Senft | Musztarda |
Sladoled | Lody |
Slaga | Bita śmietana |
Smokve | Figi |
Sol | Sól |
Štrukli | Zawijane ciasto z twarogiem |
Suche | Wytrawne |
Svinjetina | Wieprzowina |
Svjeżi syr | Biały ser |
Syr | Ser |
Teljetina | Cielęcina |
Topla predjela | Przystawki ciepłe |
Ulje | Olej |
Z morza | |
Bakalar | Dorsz |
Brancin | Labraks (okoń morski) |
Buzara | Potrawa ze skorupiaków z czosnkiem |
Crni rizot (od sipe) | Czarne risotto ( z mątwy) |
Danje, Mule, Grompi | Małże rodzaje |
Gavuni | Małe, smażone rybki (w całości) |
Hobotnica | Ośmiornica |
Hobotnica salad | Sałatka z ośmiornicy z ziemniakami, sałatą i cebulą |
Homarce | Krewetki – duże |
Jastog | Homar |
Kamenica | Ostrygi |
Lignje | Kalmary |
Lignje na żaru | Kalmary z grilla |
Lignje prażene | Kalmary smażone i panierowane w cieście |
Lignje punjene | Kalmary faszerowane |
Morski pas | Rekin |
Orada | Dorada |
Oslić | Morszczuk |
Plodovi mora | Owoce morza |
Prżeni | Smażone |
Riba | Ryba |
Riżot od skampi | Risotto z homarców |
škampi | Krewetki |
Skoljke | Małże |
Skuša | Makrela |
Tuna | Tuńczyk |
Rodzaje alkoholi | |
Laza | Wódka z winogron, podobna do włoskiej Grappy |
Medovača | Wódka z miodem |
Rakija | Mocna, lokalna wódka |
Šljivovica | Wódka ze śliwek |
Travarica | Wódka zaprawiona ziołami |
Top lista tradycyjnych chorwackich potraw
Moja Top Lista ulubionych chorwackich potraw – dla ułatwienia w porządku alfabetycznym.
- Ajwar (Ajvar) – lekko pikantna pasta warzywna, przyrządzana z papryki słodkiej, bakłażanów, czosnku oraz octu i przypraw. Nieodłączny dodatek do dań mięsnych.
- Blitva (mangold, burak liściowy) – ostatnio robi się znana także w Polsce, do przyrządzania sałatek. W Chorwacji jest przyrządzana na ciepło z pokrojonymi w kostkę ziemniakami.
Z reguły lekko mdława – jest ulubionym daniem zwolenników szpinaku. Należy chociaż raz spróbować. Dodają go zarówno do ryb jak i do dań mięsnych. Jest tak popularna, że na wyspie Brać – głównie w Supetar – odbywa się coroczny festiwal Dani Blitva (Dni Blitwy).
- Burek – specjalny rodzaj ciasta ( bardzo długo wyrabianego), nadziewanego różnorakim nadzieniem: mięsnym, warzywnym, serowym. Trochę przypomina grubo zwinięty naleśnik.
- Brancina i Orada to najlepsze chorwackie ryby, obok małży z oliwą z czosnkiem i pietruszką.
- Bracki Sir – owczy, nie tak znany, jak jego brat Paski sir, ale produkowany również w ekologicznych terenach na wyspie Brac, wart jest spróbowania.
- Jeżeli lubimy skorupiaki i wpadnie nam w menu słowo Buzara – bierzemy! Różne są odmiany tej gotowanej w wielkim garze potrawy z dodatkiem czosnku, oliwy i białego wina, ale nieodmiennie w jej składzie będą krewetki, małże lub homar.
- Butalac – nadziewany udziec jagnięcy (marynowany w aromatycznych ziołach i winie.
- Ćevapčići mielone lub siekane mięso, najczęściej przygotowane z kilku rodzaju mięs. Po przyprawieniu zwijane jest w ruloniki i smażone lub grillowane. Podawane koniecznie z pastą Ajvar.
- Crni rizot od sipe – czarne risotto) duma Istrii i Dalmacji risotto z atramentem kałamarnicy (mątwy). Barwi usta, zęby i … ubranie, gdy padnie na nie ziarenko. Smakuje wybornie!
- Gavuni – malutka rybka 3-4 cm. Posypuje się ja mąką i wrzuca na gorący olej. Jada się ją z wnętrznościami. Taka chrupiąca przekąska – nazwałabym ją odmianą wędzonych szprotek.
- Homarce najczęściej podawane w całości. Białe i delikatne mięso wydobywa się ze skorupki z części odwłokowej. Jemy rękami!
- Ispod peke, co dosłownie znaczy „pod pokrywą”. I istotnie, na tym polega pieczenie – mięso i ryby piecze się pod żeliwną pokrywą na ogniu z węgla drzewnego. Przyrządzona w ten sposób ośmiornica (hobotnica) jest wręcz wyborna.
- W naszym kraju nie jest zbyt popularna, więc tym bardziej warto spróbować jednej z mięsnych, chorwackich specjalności – jagnięciny (janjetina). Tradycyjnie pieczona na rożnie – często także ispod peke – przyprawiona dużą ilością czosnku i rozmarynu. Miano najlepszego mięsa jagnięcego nosi to pochodzące z wyspy Pag, dzięki swoistej diecie obfitującej w liczne, aromatyczne zioła.
- Kamenica (Ostrygi) – koniecznie spróbować świeżuteńkich, prosto z hodowli na płyciznach w Mali Ston koło Dubrownika. Polubić ten jeden z najbardziej znanych afrodyzjaków lub nie – to już według upodobań. Delektowałam się ostrygami w Vila Koruna Restaurant w Mali Ston ( mają menu w języku polskim), a na pożegnanie dostałam kilogramowe opakowanie produkowanej w pobliskiej odsalarni soli morskiej.
- Orada i Brancina to najlepsze chorwackie ryby, obok małży z oliwą z czosnkiem i pietruszką, są moimi ulubionymi morskimi przysmakami.
- Paški Sir jeden z najbardziej renomowanych chorwackich serów, pochodzi z wyspy Pag. Swój smak zawdzięcza zarówno mleku specjalnych odmian owiec jak i ich pożywieniu. Owce hodowane są w górach, mają skąpe pastwiska, na których królują zioła – głównie szałwia i kocanki, które są wręcz skąpane w soli, nawiewanej przez wiatry na skaliste pastwiska.Tak więc specyficzna dieta plus specjalny proces produkcji sera, polegający na omywaniu oliwą z oliwek i posypywaniu popiołem jeszcze przed procesem dojrzewania. Twardy, dość ostry w smaku i mocno pachnący ziołami. Dojrzewający od 4 miesięcy do 1,5 roku, najlepiej smakuje w towarzystwie świeżych owoców (winogron, fig), z dodatkiem miodu lub oliwy z oliwek. Mnie najbardziej smakuje z pajdą świeżego, białego chorwackiego chleba, polanego oliwą z oliwek!
- Tingul – duszona jagnięcina.
- Pašticada z kolei jest mięsnym , bardzo popularnym daniem – szczególnie w Dalmacji. Ten rodzaj gulaszu, sporządzony z marynowanej wołowiny lub cielęciny, duszonej z suszonymi śliwkami i podprawianej winem – nie tylko smakuje wybornie, ale i jest bardzo sycący. Często podają go z kluseczkami Njoki (jakby nasze kopytka) i parmezanem. Dobrze smakuje także z chlebem – szczególnie, jeśli nie przepada się za kluchami.
- Pršut to rodzaj suszonej szynki wieprzowej. Podobna w smaku do popularnego włoskiego prosciutto. Pršut poddawany jest długiemu okresowi procesu suszenia zimnym powietrzem i słońcem. Idealny składnik porannych kanapeczek!
- Ražnjići – mięso grillowane na patyku. Najczęściej wieprzowe, rzadziej z jagnięciny. Obowiązkowo z pastą Ajvar.
- Smokve – (Figi) dojrzewają – w zależności od gatunki – od połowy lipca do końca sierpnia. Sprzedawane na każdym targu, przy drodze czy po prostu na stoliku czy krześle wystawionym na ulicy. Zresztą Chorwaccy gospodarze chętnie częstują nimi gości.
- Winogrona i brzoskwinie pachnące słońcem i ociekające słodyczą
Nie masz przysmaku ponad chorwackie figi
Drzewa figowe często porastają pobocza i nieużytki. Zerwane z nich figi smakują najlepiej – prosto z drzewa. Codziennym widokiem są porozkładane wokół domów i ruszta. Chorwaci suszą na nich w promieniach słonecznych smokve. Można też tak zrobić i zabrać do domu. W zimie będą cudownym wspomnieniem wakacji.
Żeby bardzo nie wyschły i pozostały w środku lekko miękkie, trzeba je przechowywać w lodówce. Koniecznie w towarzystwie liści laurowych, dzięki którym nie spleśnieją.
Dlatego często na targach sprzedają figi nawleczone na sznurek, właśnie w towarzystwie liści laurowych. A po zjedzeniu fig wykorzystać liście. Ot, takie 2 w 1!
Chorwacki alkohol
Wino to najbardziej popularny w Chorwacji alkohol. Najlepsze wina pochodzą w półwyspu Pelješac, z okolic Dingac ze szczepu Plvac Mali.
Produkowane głównie na Istrii znakomite białe wino Malvazija, także ma wielu zwolenników – między innymi mnie.
A i dla gustujących w bardziej słodkich winach, coś się znajdzie – gęste, czerwone wino chorwackie wino Prošek.
Powszechna jest opinia, że popróbowanie typowych chorwackich wódek jest nieodzowną częścią wakacyjnej przygody. Dobrze zrobiona domowa (Domaće) Rakija, może być naprawdę znakomita.
Najczęściej wina i wódki kupuje się u lokalnych producentów. Sprzedawana z dużych pojemników, często do plastikowych opakowań!
Smakują różnie – jak się trafi. Ale oczywiście, sklepy spożywcze także oferują dość szeroki wybór.
Kilka razy, skuszona reklamą przy drodze czy w jakimś miasteczku, odwiedziłam winnice. I nie było zaskoczenia – wino przechowywane w odpowiednich warunkach, wlane do butelki szklanej i do tego znakomite!
Drugą metodą, na skosztowanie dobrego wina czy rakii jest „wywiad” u gospodarza, a którego mieszkam. Niezawodny sposób!
Jaki smaki z Chorwacji przywieźć do domu?
Z każdych chorwackich wakacji zawsze przywożę oliwę z oliwek (po chorwacku Maslina) z małych, rodzinnych wytłaczarni.
Metodę zakupu nieodmiennie mam taką: kupuję butelkę z wytwórni polecanej przez gospodarza lub od gospodarza (jeśli sam produkuje oliwę ) i jeśli mi smakuje przed wyjazdem zaopatruję się w kilka litrów.
Jeśli jest sprzedawana w plastiku (a tak jest najczęściej) w domu przelewam ją do szklanych butelek, ciemnych butelek.
Oprócz doskonałej oliwy z oliwek, zawsz przywożę wspomniane wyżej figi oraz liście laurowe i obowiązkowo nazbierane gdzieś na nieużytkach zioła: szałwię i „magi włoskie” (kocanka).
Kiedyś jadąc z Dubrownika, na stoisku z chorwackimi serami i innymi chorwackimi potrawami regionalnymi, które było na poboczu drogi, kupiłam małe drzewko pomarańczy – dla towarzystwa cytrynowego i mandarynkowego. Ma się świetnie – kilka razy w roku kwitnie i owocuje.
Z kolei będąc na wyspie Solta jako pamiątkę dostałam od gospodarzy w donicy kilkunasto – centymetrowe drzewko laurowe.
I od tej pory mam własne liście laurowe w uprawie ogrodowej.
Planujesz wyjazd do Chorwacji?
Zerknij do artykułu Jak się spakować do Chorwacji, w którym znajdziesz kompletną listę rzeczy do zabrania na wakacje. Na chorwackiej wyspie Brac lub innych, uroczych chorwackich czy dalmackich miejscach. A jadąc nad chorwackie morze koniecznie zajrzyj do Plitwickich Jezior – tam też jest pięknie!
Jeśli nie masz jeszcze miejsca na nocleg, zapraszam Cię do zerknięcia na wyspę Brac do urokliwego pensjonatu.
Wybierasz się do Chorwacji? Masz pytania dotyczące wyjazdu? Pisz śmiało w komentarzu, postaram się odpowiedzieć 🙂
Otrzymuj powiadomienia o nowych wpisach!
Wypełnij formularz, zapisz się na listę, a otrzymasz regularnie informacje o nowych przepisach i relacjach z podróży!